Czym jest światłowstręt?
Światłowstręt (fotofobia) to nadwrażliwość oczu na światło, zarówno naturalne, jak i sztuczne. Osoby cierpiące na tę dolegliwość odczuwają dyskomfort, a nawet ból w silnym świetle, co może utrudniać codzienne funkcjonowanie. Światłowstręt nie jest chorobą samą w sobie, lecz objawem różnych schorzeń okulistycznych lub neurologicznych. W zależności od przyczyny jego nasilenie może być łagodne lub bardzo uciążliwe.
Przyczyny światłowstrętu
Światłowstręt może wynikać z wielu różnych czynników, w tym chorób oczu, schorzeń neurologicznych, infekcji oraz urazów. Do najczęstszych przyczyn należą:
Choroby oczu
✅ Zapalenie spojówek – stan zapalny spojówki może powodować nadwrażliwość na światło.
✅ Zapalenie rogówki – infekcje wirusowe (np. opryszczka), bakteryjne lub grzybicze mogą prowadzić do światłowstrętu.
✅ Zaćma – zmętnienie soczewki oka może sprawiać, że jasne światło staje się oślepiające.
✅ Jaskra – podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe może powodować nadwrażliwość na światło.
✅ Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) – choroby siatkówki mogą prowadzić do zaburzeń adaptacji oka do światła.
✅ Suchość oczu – niedostateczna ilość łez prowadzi do podrażnienia i wrażliwości na światło.
Schorzenia neurologiczne
✅ Migrena – osoby cierpiące na migreny często odczuwają silny światłowstręt jako objaw towarzyszący bólowi głowy.
✅ Zapalenie opon mózgowych – infekcja opon mózgowo-rdzeniowych może prowadzić do ekstremalnej wrażliwości na światło.
✅ Wstrząśnienie mózgu i urazy głowy – uszkodzenia mózgu mogą powodować fotofobię w wyniku zaburzeń nerwowych.
✅ Zespół suchego oka związany z chorobami autoimmunologicznymi – np. zespół Sjögrena może prowadzić do zwiększonej wrażliwości na światło.
Czynniki środowiskowe i leki
✅ Długotrwała ekspozycja na ekrany komputerów i smartfonów – światło niebieskie może powodować zmęczenie oczu i światłowstręt.
✅ Noszenie niewłaściwych soczewek kontaktowych – źle dobrane soczewki mogą prowadzić do podrażnienia rogówki.
✅ Skutki uboczne leków – niektóre antybiotyki, leki przeciwpadaczkowe i antydepresanty mogą wywoływać światłowstręt.
✅ Zatrucie toksynami – np. zatrucie rtęcią, metanolem lub innymi substancjami chemicznymi może prowadzić do nadwrażliwości na światło.
Objawy światłowstrętu
Światłowstręt może objawiać się na różne sposoby, w zależności od jego przyczyny. Do najczęstszych objawów należą:
👁️ Dyskomfort lub ból oczu w jasnym świetle
👁️ Łzawienie oczu
👁️ Mrużenie oczu i unikanie światła
👁️ Ból głowy, szczególnie przy nagłym kontakcie z jasnym światłem
👁️ Zaczerwienienie oczu i uczucie suchości
👁️ Problemy z ostrością widzenia
Diagnostyka światłowstrętu
Aby ustalić przyczynę światłowstrętu, konieczne jest przeprowadzenie szczegółowych badań okulistycznych i neurologicznych.
🔍 Badanie ostrości wzroku – sprawdzenie, czy pacjent ma wadę wzroku, która może powodować nadwrażliwość na światło.
🔍 Badanie dna oka – ocena stanu siatkówki i nerwu wzrokowego.
🔍 Testy na suchość oczu (np. test Schirmera) – ocena wydzielania łez.
🔍 Perymetria (badanie pola widzenia) – wykrywanie ewentualnych ubytków w polu widzenia.
🔍 Badanie neurologiczne – w przypadku podejrzenia migreny, zapalenia opon mózgowych lub urazu mózgu.
Metody leczenia światłowstrętu
Leczenie światłowstrętu zależy od jego przyczyny. W niektórych przypadkach wystarczy unikanie silnego światła, a w innych konieczne jest leczenie farmakologiczne lub zabiegi okulistyczne.
Leczenie farmakologiczne
✅ Krople nawilżające – stosowane w przypadku suchości oczu.
✅ Leki przeciwzapalne – w przypadku stanów zapalnych oczu i infekcji.
✅ Leki przeciwmigrenowe – pomagają w redukcji światłowstrętu towarzyszącego migrenom.
✅ Antybiotyki i leki przeciwwirusowe – stosowane w leczeniu infekcji oczu.
Terapie okulistyczne
✅ Specjalne soczewki kontaktowe – soczewki fotochromowe lub z filtrem niebieskim mogą zmniejszać światłowstręt.
✅ Okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV i polaryzacją – redukują ilość docierającego światła.
✅ Terapia laserowa – stosowana w przypadku poważnych schorzeń siatkówki.
Zmiany w stylu życia
✅ Unikanie ekspozycji na jasne światło – noszenie okularów przeciwsłonecznych i ograniczenie czasu spędzanego przed ekranami.
✅ Stosowanie ekranów z filtrem światła niebieskiego – pomaga w zmniejszeniu obciążenia oczu.
✅ Zwiększenie nawilżenia powietrza – np. używanie nawilżaczy w pomieszczeniach klimatyzowanych.
Podsumowanie
Światłowstręt to uciążliwa dolegliwość, która może wynikać z różnych przyczyn, takich jak choroby oczu, migrena, urazy neurologiczne czy infekcje. Skuteczne leczenie wymaga dokładnej diagnostyki i dopasowania terapii do konkretnego przypadku. Jeśli odczuwasz nadwrażliwość na światło, warto skonsultować się z okulistą, aby określić przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie.
📞 Centrum Zdrowia Oka
ul. Chrobrego 42 lok. 4, 26-600 Radom
Tel.: 723 155 155
www.okulistyka.radom.pl
