Praca pilota wymaga doskonałego wzroku. Podczas lotu konieczne jest szybkie i precyzyjne rozpoznawanie szczegółów w kokpicie, a także obserwacja przestrzeni powietrznej oraz innych statków powietrznych. Nawigacja w zmiennych warunkach atmosferycznych i oświetleniowych wymaga od pilota niezawodnego wzroku, dlatego badania okulistyczne są kluczowym elementem kwalifikacji dla kandydatów na pilotów.
W artykule przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące norm wzrokowych dla pilotów, wymaganych badań oraz możliwych metod korekcji wad wzroku.
Podstawowe wymagania wzrokowe dla kandydatów na pilotów
Zgodnie z przepisami Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC) oraz Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA), kandydaci na pilotów muszą spełniać określone wymagania wzrokowe. Wymogi te różnią się w zależności od rodzaju licencji pilotażowej (klasa 1 dla pilotów zawodowych i klasa 2 dla pilotów rekreacyjnych).
✅ Ostrość wzroku – kandydaci muszą mieć ostrość wzroku na poziomie 6/6 (20/20) w każdym oku, z korekcją lub bez. W przypadku pilotów zawodowych (klasa 1) dopuszczalna jest korekcja okularami lub soczewkami kontaktowymi do wartości -6.0D (krótkowzroczność) lub +5.0D (nadwzroczność).
✅ Widzenie barwne – kandydat nie może mieć daltonizmu, co sprawdzane jest testami barwnymi.
✅ Prawidłowe pole widzenia – brak ubytków w polu widzenia, które mogłyby wpłynąć na percepcję przestrzeni.
✅ Brak zaburzeń akomodacji i konwergencji – istotne dla szybkiego dostosowania ostrości wzroku przy zmianie odległości.
Rodzaje badań okulistycznych dla pilotów
Badania wzroku dla pilotów są kompleksowe i obejmują szeroki zakres testów oceniających różne aspekty widzenia.
1. Badanie ostrości wzroku
Najważniejszy test określający zdolność widzenia zarówno na dalekie, jak i bliskie odległości. Kandydaci muszą mieć ostrość wzroku na poziomie 6/6 (20/20) w każdym oku, z korekcją lub bez. Test wykonywany jest z wykorzystaniem tablic Snellena.
2. Test widzenia barwnego (Test Ishihary)
Piloci muszą mieć prawidłowe widzenie barwne, które sprawdzane jest przy pomocy tablic Ishihary – obrazów z kolorowych kropek, w których ukryte są liczby. W przypadku wątpliwości wykonywane są dodatkowe testy, np. anomaloskop.
3. Badanie pola widzenia
Ocena szerokości pola widzenia jest niezwykle ważna, ponieważ pilot musi być świadomy ruchu wokół samolotu. Testy wykonywane są za pomocą perymetrii komputerowej, sprawdzającej ewentualne ubytki w polu widzenia.
4. Badanie widzenia obuocznego i stereoskopowego
Prawidłowe widzenie obuoczne pozwala pilotowi na ocenę odległości i głębi, co jest kluczowe np. podczas lądowania. W tym celu przeprowadzane są testy stereoskopowe, takie jak test Mucha lub test TNO.
5. Badanie zdolności adaptacji do zmiennych warunków oświetleniowych
Loty nocne oraz zmienne warunki atmosferyczne wymagają szybkiej adaptacji wzroku do zmian oświetlenia. W tym celu przeprowadzane są testy adaptacji do ciemności oraz testy olśnienia.
6. Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Jaskra jest chorobą, która może prowadzić do nieodwracalnych ubytków w polu widzenia. Piloci przechodzą badanie tonometryczne, które mierzy ciśnienie wewnątrz gałki ocznej.
Czy wada wzroku dyskwalifikuje kandydata na pilota?
Wiele osób z wadami wzroku zastanawia się, czy mogą zostać pilotami. Dobra wiadomość jest taka, że wiele wad wzroku można skorygować, a niektóre są akceptowane pod warunkiem spełnienia określonych norm.
✅ Dopuszczalne wady wzroku:
- Krótkowzroczność i nadwzroczność w zakresie -6.0D do +5.0D, jeśli ostrość wzroku jest skorygowana do wymaganego poziomu.
- Astygmatyzm nie większy niż 2.0D.
- Presbiopia, jeśli nie przeszkadza w pracy kokpicie.
❌ Wady wzroku, które mogą dyskwalifikować:
- Ciężka postać daltonizmu, uniemożliwiająca rozróżnianie sygnałów świetlnych.
- Znaczące ubytki w polu widzenia.
- Zaawansowana jaskra lub zwyrodnienie plamki żółtej.
Metody leczenia wad wzroku u przyszłych pilotów
Osoby, które chcą zostać pilotami, ale mają wadę wzroku, mogą skorzystać z metod korekcji, takich jak:
1. Okulary i soczewki kontaktowe
Dopuszczalne są okulary i soczewki kontaktowe, o ile poprawiają wzrok do wymaganego poziomu.
2. Laserowa korekcja wzroku
Niektóre osoby decydują się na laserową korekcję wzroku (LASIK, PRK) w celu wyeliminowania wady. Po zabiegu konieczny jest okres rekonwalescencji oraz ponowna ocena wzroku.
3. Ortokorekcja (Ortho-K)
Twarde soczewki ortokeratologiczne noszone na noc mogą tymczasowo poprawić wzrok, co jest dopuszczalne w niektórych przypadkach.
Podsumowanie
Badania wzroku dla kandydatów na pilotów są niezwykle rygorystyczne, ponieważ wzrok odgrywa kluczową rolę w bezpiecznym pilotowaniu samolotu. Ocenie podlega ostrość widzenia, percepcja barw, pole widzenia, zdolność adaptacji do światła oraz inne aspekty zdrowia oczu. Osoby z wadami wzroku mogą uzyskać licencję pilota, jeśli spełniają określone wymagania i skorygują swoją wadę do akceptowalnego poziomu.
Jeśli planujesz karierę pilota i chcesz sprawdzić swój wzrok, zapraszamy na kompleksowe badania do Centrum Zdrowia Oka w Radomiu.
📞 Centrum Zdrowia Oka
ul. Chrobrego 42 lok. 4, 26-600 Radom
Tel.: 723 155 155
www.okulistyka.radom.pl
