Wstęp
Ból oka to jeden z częstszych objawów, z którym pacjenci zgłaszają się do okulisty. Może mieć wiele różnych przyczyn – od drobnych i przejściowych dolegliwości po poważne stany wymagające natychmiastowej interwencji medycznej. Z tego względu nigdy nie należy go lekceważyć. Czasem wystarczy kropla do oka, ale innym razem potrzebne jest specjalistyczne leczenie, laseroterapia, a nawet zabieg chirurgiczny.
W niniejszym artykule przedstawimy najczęstsze przyczyny bólu oka, sposoby jego diagnostyki, a także dostępne metody leczenia. Skupimy się zarówno na typowych dolegliwościach, takich jak zespół suchego oka, jak i na poważniejszych schorzeniach – jaskrze, zapaleniach, urazach i chorobach nerwu wzrokowego.
1. Rodzaje bólu oka
Ból powierzchniowy
Najczęściej występujący, związany z powierzchnią oka – rogówką, spojówką, powiekami. Towarzyszy mu często zaczerwienienie, pieczenie, łzawienie.
Typowe przyczyny:
- zespół suchego oka
- zapalenie spojówek
- ciała obce
- nadmierne użytkowanie soczewek kontaktowych
Ból głęboki
Dotyczy struktur wewnętrznych oka – np. twardówki, ciała rzęskowego, naczyniówki. Może promieniować do skroni, głowy, żuchwy.
Typowe przyczyny:
- jaskra
- zapalenie nerwu wzrokowego
- zapalenie błony naczyniowej
- choroby zatok
2. Najczęstsze przyczyny bólu oka
2.1. Zespół suchego oka
Jedna z najczęstszych przyczyn piekącego bólu oka. Wynika z niedoboru łez lub ich nieprawidłowego składu.
Objawy:
- pieczenie
- uczucie piasku w oku
- światłowstręt
- chwilowe pogorszenie ostrości widzenia
Leczenie:
- sztuczne łzy
- unikanie klimatyzacji, dymu papierosowego
- suplementacja kwasów omega-3
- zabiegi okulistyczne (np. IPL)
2.2. Ciała obce
Drobne paprochy, rzęsy, piasek lub opiłki metalu mogą dostać się do oka i powodować ból, zaczerwienienie, łzawienie.
Leczenie:
- usunięcie ciała obcego (często w znieczuleniu miejscowym)
- krople przeciwzapalne
- antybiotyk w kroplach w razie uszkodzenia rogówki
2.3. Zapalenie spojówek
Może być wirusowe, bakteryjne lub alergiczne. Ból nie jest bardzo silny, ale dolegliwości są uciążliwe.
Objawy:
- zaczerwienienie
- świąd
- wydzielina ropna lub wodnista
- uczucie ciała obcego
Leczenie:
- antybiotyki (bakteryjne)
- leki przeciwhistaminowe (alergiczne)
- nawilżanie oka
- zachowanie higieny
2.4. Zapalenie rogówki (keratitis)
To poważniejszy stan niż zapalenie spojówek – może prowadzić do uszkodzenia wzroku.
Objawy:
- silny ból
- światłowstręt
- pogorszenie widzenia
- łzawienie
Leczenie:
- krople z antybiotykiem lub lekiem przeciwwirusowym
- unikanie soczewek kontaktowych
- w cięższych przypadkach – hospitalizacja
2.5. Gradówka i jęczmień
Ropień gruczołu łojowego w powiece. Powoduje lokalny ból, obrzęk, zaczerwienienie.
Leczenie:
- ciepłe okłady
- maści z antybiotykiem
- w Centrum Zdrowia Oka – usunięcie gradówki w ramach drobnego zabiegu
2.6. Zapalenie błony naczyniowej
To zapalenie środkowej warstwy oka (ciało rzęskowe, naczyniówka, tęczówka). Wymaga pilnej diagnostyki.
Objawy:
- głęboki ból oka
- zamglone widzenie
- światłowstręt
- łzawienie
Leczenie:
- sterydy (krople, maści, zastrzyki)
- leki rozszerzające źrenice
- leczenie choroby podstawowej (np. chorób autoimmunologicznych)
2.7. Jaskra
Szczególnie ostra jaskra z zamkniętym kątem przesączania może powodować silny ból oka, nudności, wymioty i pogorszenie wzroku. To stan nagły!
Objawy:
- bardzo silny ból
- twarde oko przy dotyku
- zaburzenia widzenia („halo” wokół świateł)
- mdłości
Leczenie:
- pilna wizyta u okulisty
- leki obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe
- laserowa irydotomia (wykonywana w Centrum Zdrowia Oka)
2.8. Zapalenie nerwu wzrokowego
Dotyka młodych dorosłych, często w przebiegu stwardnienia rozsianego.
Objawy:
- ból przy ruchach gałki ocznej
- nagłe pogorszenie widzenia
- zaburzenia widzenia barw
Leczenie:
- sterydoterapia
- diagnostyka neurologiczna
2.9. Urazy oka
Mechaniczne, chemiczne, termiczne. Każdy uraz oka to powód do natychmiastowej konsultacji okulistycznej.
Leczenie:
- płukanie oka (np. przy oparzeniach chemicznych)
- usunięcie ciał obcych
- zabiegi chirurgiczne
2.10. Wylew w oku
Choć zazwyczaj nie boli, niektóre formy (np. krwotok do ciała szklistego) mogą powodować uczucie rozpierania i niepokojące objawy wzrokowe.
3. Diagnostyka bólu oka
W Centrum Zdrowia Oka przy ul. Chrobrego 42 lok. 4 w Radomiu wykonujemy kompleksową diagnostykę przy bólu oka:
- Badanie ostrości wzroku
- Badanie przedniego odcinka oka lampą szczelinową
- Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometria)
- OCT plamki żółtej i tarczy nerwu wzrokowego
- ANGIO OCT
- USG oka (A i B)
- Gonioskopia – ocena kąta przesączania (ważna przy podejrzeniu jaskry)
- Badanie pola widzenia
- Pachymetria – pomiar grubości rogówki
4. Leczenie bólu oka – w zależności od przyczyny
Leczenie farmakologiczne:
- Krople przeciwzapalne i nawilżające
- Antybiotyki
- Sterydy
- Leki obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe
- Leki przeciwwirusowe i przeciwalergiczne
Zabiegi laserowe i chirurgiczne:
- Irydotomia (jaskra)
- SLT/MLT – laseroterapia jaskry
- Witreoliza (leczenie mętów ciała szklistego)
- Kapsulotomia (zaćma wtórna)
- Zabiegi na powiekach – usuwanie gradówki, cyst, brodawczaków
Terapie wspomagające:
- Suplementacja
- Terapia IPL w zespole suchego oka
- Edukacja pacjenta (np. higiena soczewek)
5. Kiedy zgłosić się do okulisty?
Nie czekaj z wizytą, jeśli:
- Ból oka pojawił się nagle i jest silny
- Towarzyszy mu pogorszenie wzroku
- Masz wrażenie rozpierania w oku
- Widzisz „mroczki” lub błyski
- Oko jest bardzo czerwone i łzawi
- Podejrzewasz ciało obce w oku
- Masz uraz oka
6. Jak zapobiegać bólowi oka?
Zdrowe nawyki:
- Odpoczywaj od ekranów – zasada 20/20/20
- Nawilżaj oczy – szczególnie w klimatyzowanych pomieszczeniach
- Stosuj ochronne okulary przeciwsłoneczne i ochronne w pracy
- Dbaj o higienę soczewek kontaktowych
- Regularnie badaj wzrok
7. Gdzie szukać pomocy?
Jeśli odczuwasz ból oka i nie wiesz, co jest jego przyczyną – nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. W Centrum Zdrowia Oka w Radomiu oferujemy kompleksową diagnostykę i leczenie bólu oka zarówno u dorosłych, jak i dzieci.
Podsumowanie
Ból oka to objaw, który może być błahy, ale też zwiastować poważne schorzenie. Nie powinien być ignorowany – zwłaszcza jeśli towarzyszy mu pogorszenie widzenia, światłowstręt, nudności czy inne niepokojące symptomy.
Dzięki nowoczesnej diagnostyce i dostępowi do pełnego zaplecza sprzętowego w Centrum Zdrowia Oka, możliwe jest szybkie rozpoznanie przyczyny i skuteczne leczenie większości dolegliwości.
Centrum Zdrowia Oka
ul. Chrobrego 42 lok. 4, 26-600 Radom
Tel.: 723 155 155
www.okulistyka.radom.pl
Specjalizujemy się w diagnostyce i leczeniu chorób oczu – zapraszamy dzieci i dorosłych!
